Sukanya Samrudhi Yojana मुलींच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी भारत सरकारने 2015 मध्ये सुकन्या समृद्धी योजना सुरू केली. ही योजना विशेषतः मुलींच्या शिक्षण आणि विवाहासाठी आर्थिक सुरक्षितता निर्माण करण्यासाठी बनवण्यात आली आहे. पालक किंवा मुलीचे पालक प्रतिनिधी तिच्या नावाने खाते उघडून दीर्घकालीन बचत सुरू करू शकतात.
खाते उघडण्याचे नियम
या योजनेत खाते फक्त मुलीच्या नावानेच उघडता येते. मुलगी जन्मल्यानंतर दहा वर्षांच्या आत खाते सुरू करणे आवश्यक आहे. पोस्ट ऑफिस किंवा अधिकृत बँक शाखेत जाऊन अर्ज करता येतो. एका कुटुंबात जास्तीत जास्त दोन मुलींसाठी खाते उघडता येते. मात्र, जुळ्या किंवा त्रिकुट मुली असल्यास विशेष परवानगीने अधिक खाती उघडण्याची सुविधा उपलब्ध आहे.
किती रक्कम जमा करता येते
या योजनेत दरवर्षी किमान 250 रुपये जमा करणे बंधनकारक आहे. पालक इच्छेनुसार एका वर्षात जास्तीत जास्त 1.5 लाख रुपये जमा करू शकतात. ही रक्कम एकाच वेळी किंवा हप्त्यांमध्ये भरण्याची मुभा आहे.
व्याजदर आणि कालावधी
सुकन्या समृद्धी योजनेचा व्याजदर सरकार दर तीन महिन्यांनी निश्चित करते. हा व्याजदर इतर अनेक बचत योजनांच्या तुलनेत जास्त असतो. खाते उघडल्यापासून 21 वर्षांनी ते पूर्ण होते किंवा मुलीचे लग्न 18 वर्षे पूर्ण झाल्यानंतर झाल्यास खाते बंद करता येते.
पैसे काढण्याची सुविधा
मुलगी 18 वर्षांची झाल्यावर उच्च शिक्षणासाठी खात्यातील 50 टक्के रक्कम काढण्याची परवानगी आहे. उर्वरित रक्कम खाते पूर्ण कालावधी संपल्यानंतर मिळते. यामुळे शिक्षण आणि इतर गरजा पूर्ण करण्यासाठी मोठी मदत होते.
करसवलतीचे फायदे
या योजनेत जमा केलेली रक्कम, मिळालेले व्याज आणि परतावा हे तिन्ही करमुक्त आहेत. आयकर कायद्याच्या कलम 80C अंतर्गत पालकांना गुंतवणुकीवर करसवलत मिळते.
खाते उघडण्यासाठी लागणारी कागदपत्रे
खाते सुरू करण्यासाठी मुलीचा जन्म दाखला, पालकांचे ओळखपत्र, पत्ता पुरावा आणि अर्ज फॉर्म आवश्यक असतो. तसेच पासपोर्ट साईज फोटोही द्यावा लागतो.
योजनेचे फायदे
सुकन्या समृद्धी योजना ही दीर्घकालीन सुरक्षित बचतीची उत्तम संधी आहे. कमी रक्कमेतून सुरुवात करता येते आणि भविष्यात शिक्षण व विवाहासाठी मोठी रक्कम जमा करता येते. करसवलतीमुळे कुटुंबाचा आर्थिक भार कमी होतो आणि मुलींच्या स्वावलंबनाला प्रोत्साहन मिळते.
निष्कर्ष
सुकन्या समृद्धी योजना ही मुलींच्या शिक्षण, विवाह आणि भविष्यासाठी पालकांना आधार देणारी एक सुरक्षित गुंतवणूक आहे. योग्य वेळी केलेली ही बचत मुलींच्या उज्ज्वल आयुष्यासाठी मोठा आधार ठरू शकते.
Disclaimer
वरील माहिती ही केवळ जागरूकतेसाठी दिली आहे. या योजनेचे व्याजदर, नियम किंवा अटी वेळोवेळी सरकारकडून बदलल्या जाऊ शकतात. खाते उघडण्यापूर्वी संबंधित पोस्ट ऑफिस किंवा बँकेतून अधिकृत माहिती घेणे अत्यावश्यक आहे.
